ภาษาใต้วันละคำ

ลองแล หมายถึง การชักชวนให้ลองทำ ,ลองดู

ไม่ปรือ หมายถึง ไม่เป็นไร

หรอยจังหู หมายถึง อาจหมายถึง การชื่นชอบ การกระทำขอลคนอื่น หรือรสชาติของอาหาร

หม้าย หมายถึง ไม่

ไตร หมายถึง เป็นเหมือนกับประโยตคำถามที่ว่า ทำไม

เกือก หมายถึง รองเท้า

ตีน หมายถึง เท้า

แหลง หมายถึง พูด

ฉัด หมายถึง เตะ

หนน หมายถึง ถนน

รถเครื่อง หมายถึง รถจักรยานยนต์

รถถีบ หมายถึง รถจักรยาน

นากา หมายถึง นาฬิกา

ลอกอ หมายถึง มะละกอ หรือ อาจจะใช้แทนคำพูดแบบหลอกลวง หรือสิ่งที่เป็นไปม่ได้ เช่น พูดลอกอเปล่า ๆ

จันหวัน หมายถึง ทำอะไรที่แปลก ๆ แหวกแนวกว่าคนอื่น หรือนอกลู่นอกทาง

ช้อม ๆ หมายถึง คนสติไม่ดี

เค่อ ๆ >หมายถึง ตนโง่

เมรอ หมายถึง (อ่านควบกลํ้ากัน) คนที่ทำอะไรที่ทำอะไรเพี้ยนๆ

หูเป็นท้างถึ้ง หมายถึง หูเป็นนํ้าหนวก

แขบ ๆ หมายถึง เร็ว ๆ

ล๊อกแล๊ก หมายถึง การทำอะไรที่ไม่จริงจัง เช่น เธอทำไอไหรล๊อกแล๊กจัง

กะลุย ก่าลุย วิเศษณ์ มาก , มากมาย

เกล็ดทวน แกล่ดทวน นาม. งูกะปะ ,เรียกอีกอย่าง "งูนอนวัน"

กล้วยพองลา กล่วยพ่องลา นาม. กล้วยตานี

กัด กัด นาม อวน

เกียงแกป เกียงแก่ป นาม. ไฟฉาย

ขนมค่อม หนุ้มขอม นาม. ขนมสอดไส้

ขอย ข้อย กริยา เพี้ยนมาจาก "สอย" สอย

ขี้พร้า คี๊ผร่า นาม. ฟักเขียว

ขี้รั่ว คี๊หรัว กริยา ท้องเสีย

แข็ง แข้ง วิเศษณ์ มาจาก "ขยันขันแข็ง" ขยัน , มาก

แขบ แข้บ วิเศษณ์ รีบ

คง คง นาม. มาจาก "จารุก็อง"(มาลายู) ข้าวโพด

ครด คร็อด กริยา แทะ , กัดกิน

เคย เคย นาม. มาจาก "เยื่อเคย"(ราชาศัพท์) กะปิ

แคว็ก แคว่ก กริยา เพี้ยนมาจาก "ควัก"(ไทยเดิม) ควัก

จะโกย จะโกย นาม. ปาท่องโก๋

จัง,จังหู จัง วิเศษณ์ มาก , มากมาย

จ้านจม จ่านจม วิเศษณ์ มาก , มากมาย

จี จี กริยา หมกไฟ

จู้จี้ จู่จี่ นาม. คล้ายคำ "กุดจี่" 1. แมงกุดจี่

วิเศษณ์ มืดเหมือนสีของแมงกุดจี่ 2. ขยายคำว่า "มืด" เช่น หมืดจู่จี่

จวน จวน กริยา จากคำ "จวนตัว" (เห็นแล้ว) พบ เจอ

จ้อน จ่อน นาม. กระแต

ฉ็อง ฉ้อง กริยา 1. เป็นสัด (ใช้กับสัตว์)

วิเศษณ์ 2. กลิ่นเหม็นเข้าจมูก , ฉุน

ฉาน ฉ้าน สรรพนาม. เพี้ยนมาจาก "ฉัน" ใช้เรียกตนเอง

ฉิด , หิด ชิด , ฮิด วิเศษณ์ ภาษาไทยเดิม เล็กนิดเดียว เช่น "ตัวถาวชิด"

ฉูฉี ฉู้ฉี้ กริยา เป่ายิงฉุบ

เฉียง เชี่ยง กริยา ฟันด้วยของมีคม เช่น ขวาน

ชะ ช่ะ นาม. ข้อง , ตะกร้า

ชั้น ฉั่น นาม. เรียกตามลักษณะปิ่นโต ปิ่นโต

ชันชี ชันชี กริยา จากภาษามลายู สาบาน

ชุ่น ชุ๋น , ฉุน กริยา อาการไม่อยู่นิ่ง , ซน

เชือน เชือน วิเศษณ์ ฟั่นเฟือน , เลอะเลือน

ด้ง ด่อง นาม กระด้ง

ด้น ด่อน วิเศษณ์ ดุ

ดม ดม กริยา เดา(ทาย)เอา , เอาของหนักทุ่มใส่

ดุม กริยา ดม การดมด้วยจมูก เช่น ดุมแล (ดมดู)

ดักอีเดียม ดั่กอีเดียม กริยา จั๊กกะจี้

ดานเฉียง ดานเชี่ยง นาม. เขียง

ดีปลี ดีปลี นาม. พริกชี้ฟ้า , พริกขี้หนู

ต่อเช้า ตอเฉ่า สรรพนาม. พรุ่งนี้

ตอแต ต่อแต นาม. กะถิน

ต่อโพระ ต่อโผระ สรรพนาม. พรุ่งนี้

ตังหน ดังห้น นาม. วุ้นเส้น

ตู้ตี้ ตู่ตี่ กริยา เอามือจี้ที่รักแร้

เติ้น เติ่น สรรพนาม. คุณ , ท่าน (ใช้เรียกผู้ที่อาวุโสกว่า)

แตวา แตวา สรรพนาม. เมื่อวาน

โตง โตง กริยา กระโดดคว้าของ(ผลไม้)ที่อยู่สูง

ถ้า , ท่า ถ๊า กริยา มาจากคำ "คอยท่า" รอ , คอย

ถ่านเกียง ถ้านเกียง นาม. ถ่านแก๊ส

เถ้าทั่ม เถ้าทั่ม วิเศษณ์ มาจาก "เฒ่า" (ผู้ใหญ่) ใหญ่โต

ท่าว ถาว กริยา เลิก , หยุด เช่น ถาวข๊าว คือ อิ่ม หยุดกิน

ท็อก ถ็อก กริยา เพี้ยนมาจาก "กระตุก" ดึงอย่างเร็ว , กระตุก

ทั้งเพ ทังเพ สรรพนาม. ทั้งหมด

ท้ายด้น ถ่ายด่อน นาม. ท้ายทอย

ทำแดง ถ่ำแดง กริยา มาจาก "ทำเป็นลูกเล็กเด็กแดง" สำออย , อ้อนพ่อแม่

เทือก เถือก นาม. นาที่ไถคราดจนเป็นโคลนตม

นูยาง หนู่ยาง นาม. หนังสติ๊ก

นกฉ้อหลอ หน็อกฉ่อหล้อ นาม. นกกรงหัวจุก

น้ำชุบ หน่ามฉุบ นาม. น้ำพริก

น้ำเต้า หน่ามต่าว นาม. เรียกตามลักษณะของน้ำเต้า ฟักทอง

เนียง เนียง นาม. 1. โอ่งใส่น้ำ , 2. พืชผักชนิดหนึ่ง กินผล

เนือย เนือย กริยา เรียกตามท่าทางขณะหิว หิว

บด บ็อด กริยา จากภาษามลายู สาบาน

บิ้ง บิ่ง ลักษณะนาม แปลงนาที่ถูกแบ่งเป็นส่วน ๆ เรียก 1 บิ้ง

บองหลา บองหล้า นาม. งูจงอาง

ประตีน ปร่ะตีน นาม. เรียกตามความเชื่อในการนอน ทิศเหนือ

ปิก ปิก วิเศษณ์ มาก ขยายคำว่า "ดำ" ออกเสียง "ดำปิก"

เปี้ยว เปี่ยว นาม. งอบ (หมวกชนิดหนึ่ง), ปูเค็ม

แป้งหวาน แป่งหว้าน นาม. ผงชูรส

ป่อย ป่อย นาม ภาชนะสำหรับตวงข้าวสารกรอกหม้อ

ผรา ผร้า นาม. แผงที่ใช้วางของเหนือเตาไฟ

ผึ้งกา ผึ๊งกา นาม. กิ้งก่า

แผ้ง แผ่ง กริยา ฉายไฟ , ส่องไฟ เช่น "แผ่งเกียงแก่บ"

ไผ่หลามเหนียว ไผ้หล้ามเนี่ยว นาม. จากที่ใช้ทำข้าวหลาม ไม้ไผ่สีสุก

พด พ่อด นาม. กาบ , เปลือกมะพร้าว

พรก พร่อก นาม. เรียกตามเสียงเมื่อทุบกะลา กะลา

พวม พวม นาม. ส่วนในของลูกมะพร้าว

พ่อเฒ่า ผ่อเท๊า นาม. ตา (พ่อของแม่)

พุงปลา พุงปล่า นาม. ไตปลา

เภา เภา นาม. ที่วางเตาไฟ ก่อด้วยดิน

มันตานี มันตานี่ นาม. มันสำปะหลัง

มันล่า มันหลา นาม. เรียกตามลักษณะลำต้น มันเทศ

มีแก่ มีแก สรรพนาม. จากมีผู้เฒ่าผู้แก่ ผู้หลักผู้ใหญ่ที่ไปสู่ขอ

มุ้งมิ้ง หมุ่งหมิ่ง วิเศษณ์ ยามโพล้เพล้

มุดสัง หมุดสั้ง นาม. อีเห็น

มุดหรัง หมุดหรั้ง นาม. ละมุด

แม่เฒ่า แหมเท๊า นาม. ยาย

โม่ โหม วิเศษณ์ เพี้ยนมาจาก "โง่" โง่

โมง โมง นาม. จากคำ "อุโมงค์" ตูด , ก้น

ยาขาว ยาค่าว นาม. บุหรี่

ย่านหนัด หยานนัด นาม. สับปะรด

ย่าว หยาว กริยา เล่นน้ำ ใช้คำ "หยาวหน่าม"

ยาร่วง ยาหรวง นาม. เรียกจากพงศาวดาร มะม่วงหิมพานต์

ยาแหร็ด ยาแร็ด นาม. ยาสูบที่ทำสำเร็จแล้ว บุหรี่

ยิก หยิก กริยา ไล่

ยัน อยัน กริยา เอามือยัน(ต้าน)ไว้ ทุบ , ตีด้วยหมัด

ยน ยน นาม,กริยา จากอาการคล้ายกับติดเครื่องยนต์ ตะบันหมาก , การตะบันหมาก

ยู่หนี หยูหนี้ นาม. มาจาก "ยุนี" (สันสกฤต) กระสอบป่าน

แย็ง แย็ง วิเศษณ์ ยับเยิน

ยอน ยอน กริยา ยุให้ทำตาม

ราร่า ราหรา วิเศษณ์ ท่าทางเกะกะเกเร

รุมสุม รุมสุ้ม วิเศษณ์ พะรุงพะรัง

ล็อกล็อก หล็อกหล็อก วิเศษณ์ รีบ

ลังตัง ลังตัง นาม. ต้นตำแย

ลั่ง หลัง กริยา ซน เด็กลั่ง(แด่กหลัง) คือ เด็กซน

ลาต้า ลาต่า กริยา บ้าจี้จนกระทำหรือพูดแบบลืมตัว

ลำ ลำ กริยา หลง , จำผิด

ลำเลิก ลำเลิ่ก กริยา พูดถึงบุญคุณ

ลิด หลิด กริยา ภาษาไทยเดิม ปอก (ผลไม้) ด้วยของมีคม

ลิงจุน หลิ่งจุน นาม. ลิงลม นางอาย

ลิ่น หลิน นาม. นิ่ม ตัวนิ่ม

ลิว ลิว กริยา ขว้างออกไป

ลึงลัง ลึงลัง กริยา รุ่มร่าม , ซุ่มซ่าม

ลูกหยก โหละย็อก นาม. ปลาตัวเล็ก ๆ คล้ายปลาซิว

แล แล กริยา มอง , ดู

แลน แลน นาม. ตะกวด พูดลิ้นแลน หมายถึง กลับกลอก

วาร วาน นาม. จากคำ "ทวาร" ตูด , ก้น

วิป วิป กริยา โมโหมาก

วี วี กริยา พัด เช่น วีลม หมายถึง พัดลม

เว เว กริยา ไกว แกว่ง เช่น เวเปล

ส็อกแส็ก ซ็อกแซ็ก วิเศษณ์ จับจด , ไม่ได้เรื่อง

สาด ซ้าด นาม. เสื่อ

สิก ซิก กริยา เพี้ยนมาจาก "สึก" สึกจากพระ

โส้ โซ้ กริยา จากเสียงน้ำฝน "ซู่ ๆ" รับ เช่น โซ๊หน่าม หมายถึง รับน้ำ(ฝน)

หนาง หน้าง วิเศษณ์ ดอง ,ถนอมอาหารอย่างหนึ่ง

หนัดเหนียน นัดเนี่ยน วิเศษณ์ อย่างแรง , มากมาย

หม็องแหม็ง ม่องแม่ง วิเศษณ์ แต่งตัวหรือสภาพโทรมๆ

หมอแม่ทาน ม่อแหมทาน นาม. หมอตำแย

หมัง หมั๊ง วิเศษณ์ ยั้งไว้ เช่น ตีไม๊หมั้ง หมายถึง ตีไม่ยั้ง

หมัน หมั้น สรรพนาม. แน่แท้ แม่นแล้ว

หมา หม้า นาม. มาจาก "ติมมา" (สันสกฤต) ที่ตักน้ำ

หมาน หม้าน กริยา เพาะ เพื่อถนอมอาหาร เช่น หมานลูกเนียง

หมาหม้าย หม้าม๊าย วิเศษณ์ ไม่มี

หยบ ย็อบ กริยา มาจากคำ "อพยพ" หลบ , แอบ , ซ่อน

หยอง หย้อง นาม. ยอ (เครื่องมือจับปลา)

หระ ร๊ะ นาม. หนอนไม้ไผ่

หราด ร็าด กริยา ลื่นล้ม หรือเกือบล้ม

หรุ่นหริ่น หรุ่นหริ่น กริยา จิตใจร้อนรน , งุ่นง่าน

หรุม รุ่ม วิเศษณ์ สภาพที่มืดฝน เช่น รุ่มฝ้น

หลบ ล็อบ กริยา มาจากคำ "ตลบ" กลับ

หลวด ล๊วด กริยา เพี้ยนมาจาก "พรวด" กระโดดข้าม , กระโดดไป

หลุด ลุด นาม. ดินโคลนที่ติดเท้า มักพูดว่า ติดลุด

หวัน วั่น นาม. มาจาก "ตะวัน" ตะวัน , ท้องฟ้า

หัวถั่ว หั้วถั้ว นาม. มันแกว

หัวนอน หั้วนอน สรรพนาม. เรียกตามความเชื่อในการนอน ทิศใต้

หัวบอน หั้วบอน นาม. หัวเผือก

หืด ฮืด กริยา สูดดมอย่างแรง

เห็ง เห้ง กริยา ภาษาไทยเดิม ทับ เช่น หนังเห้ง หมายถึง นั่งทับ

เหนียวห่อกล้วย เนี่ยวห้อกล่วย นาม. ข้าวต้มมัด

เหมง เม่ง , เหม้ง นาม. ส่วนของกะลามะพร้าวขณะยังอ่อน กินได้

เหรง เหร้ง กริยา เดินไปเรื่อย ๆ

เหล็กขูด แล็กขู้ด นาม. กระต่ายขูดมะพร้าว

เหล็กไฟ แล็กไฟ นาม. ไม้ขีดไฟ(แล็กไฟราง) , ไฟแช็ก

เหลื่อม เหลื้อม วิเศษณ์ ห่าม , ผลไม้ใกล้สุก

แหยะ แยะ วิเศษณ์ กินเหลือ , กินไม่หมด

แหลง แหล้ง , แล่ง กริยา มาจาก "แถลง" (เขมร) พูด

โหร๊ะ โร๊ะ , โมร๊ะ วิเศษณ์ ขี้เหร่ , ไม่สวย , ไม่หล่อ

โหละ โละ กริยา การออกไปทำงานกลางคืน เช่น โละยาง(ตัดยาง)

อานเอ อานเอ วิเศษณ์ ข้าวของเพ่นพ่าน กระจัดกระจาย

ออกปาก อ่อกป่าก กริยา วานให้ช่วยงาน

อ้อร้อ อ่อหร่อ กริยา ผู้หญิงที่ทำตนไม่เหมาะสม

อับสับ อั่บซับ วิเศษณ์ จากภาษามลายู สภาพย่ำแย่ , อาการหนัก